Anne veya babası nedeniyle ölüm aylığı alan kız çocukları evlenirse, iki yıllık tutar kadar çeyiz parası alır.Ölüm Aylığı alan kız çocuklarına Çeyiz Parası detaylarıyla haberimizde.

SGK’dan ölüm aylığı alan kız çocukları, evlenirlerse aylıkları kesilir. Ancak evlendiği için aylığı kesilen kız çocuklarına ölüm aylığının iki yıllık tutarı kadar halk arasında bilinen adıyla çeyiz parası ödenir. Annesi veya babasından dolayı ölüm aylığı alan kız çocuklarının aylıkları, erkek çocuklardaki gibi belirli bir yaşı geçince kesilmez.

Kız çocuklarının anne veya babasından aldığı ölüm aylıkları evlenmeleri halinde kesilir. Kız çocuğu evlenirse aylık almaya devam edemez, ancak evlendiği tarihte yazılı olarak talep ederse ölüm aylığının iki yıllık tutarı çeyiz parası olarak kendisine ödenir. Bu noktada önemli olan SGK’dan yazılı olarak çeyiz parasının talep edilmesidir. Kız çocuğu yazılı olarak talep etmezse SGK otomatik olarak çeyiz parası vermez.

5 yıl içinde talep edilmeyen çeyiz parası yanar

Çeyiz parasının talep edilmesi için beş yıllık hak düşürücü süre söz konusudur. Evlendikten sonra beş yıl içerisinde çeyiz parasını talep etmeyen kız çocuğu bir daha çeyiz parası talep edemez.parası talep edemez. Çeyiz parası hesaplanırken kız çocuğuna ödenen ölüm aylığının ek ödemeler hariç tutarı dikkate alınır. Dolayısıyla ölüm aylığının iki yıllık tutarı hesaplanırken ek ödeme niteliğindeki tutarlar hariç olmak üzere aylığın iki yıllık tutarı kız çocuğuna ödenir. Bu detay bilinmediği için çoğu kez çeyiz parasının eksik ödendiği düşünülür, ancak ek ödeme niteliğindeki tutarlar hesapta dikkate alınmaz.

Dul eş tekrar evlenirse çeyiz parası ödenmez

Çeyiz parası yalnızca ölüm aylığı almakta olan kız çocuklarına ödenmektedir. Vefat eden eşinden dolayı aylık almakta olan dul eşin yeniden evlenmesi halinde kendisine çeyiz parası ödenmez.  Dolayısıyla dul aylığı alan kişiler evlendiklerinde aylıkları kesilir ve çeyiz parası alamazlar.

Eşini kaybeden hemen aylık alabilir

Anne veya babasından dolayı aldığı ölüm aylığı evlendiği için kesilen ve bu çerçevede çeyiz parası alan kız çocuğu, eşini kaybeder ve eşinden dolayı ölüm aylığı almaya hak kazanırsa, eşinden dolayı kendisine bağlanacak aylığı hemen alabilir. Eşinden dolayı alacağı aylık için çeyiz parasının bitiş süresi beklenmez. Örneğin 1 Ocak 2019’da evlenen ve bu tarihte anne veya babasından dolayı aldığı ölüm aylığının iki yıllık tutarını peşin olarak alan kız çocuğu, 1 Ocak 2020’de eşini kaybederse ve eşinden dolayı ölüm aylığı almak için hak sahibi durumunda ise 1 Ocak 2020’den itibaren eşinden aylık almaya başlayabilir.

Eğer kız çocuğu aynı zamanda anne veya babasından dolayı da aylık alabilir durumda ise bu aylığı alabilmek için 1 Ocak 2021 tarihini beklemek durumundadır. Ancak eşinden dolayı alabileceği aylığı hemen almaya başlayabilir.

Anne veya babadan iki kız çocuğunun ölüm aylığı alıyor olması ve bu iki kızdan birisinin evlenmesiyle çeyiz parası alarak aylığının kesilmesi halinde, ölüm aylığı almaya devam edecek olan kız çocuğunun ölüm aylığı oranı artacaktır. Ancak aylık almaya devam edecek kız çocuğunun aylık miktarı, evlenme ödeneği ödenen sürenin sonunda artacaktır. Az önceki örnekteki sürelerden hareketle 1 Ocak 2019’da kız kardeşi evlenen ve bu tarihten sonra aylık alan tek çocuk olarak kalan kız kardeş, 1 Ocak 2021’den itibaren ilgili yasa hükümlerine göre yeniden belirlenen oranda aylık alabilecektir.

Ne kadar ödeme yapılır?

Kız çocuklarına ödenen çeyiz parasının miktarı, kendilerine ödenen ölüm aylığının iki yıllık tutarı kadardır. Örneğin 500 TL ölüm aylığı alan kız çocuğuna ölüm aylığının iki yıllık tutarı olan 12 Bin TL çeyiz parası ödenir. Çeyiz parası evlendiği için aylığı kesilen kız çocuğuna peşin olarak ödenir. Bu parayla kız çocuğunun evlilik sürecindeki masraflarının karşılanması hedeflenir.

Evlenmesi nedeniyle ölüm aylığı kesilen ve iki yıllık ölüm aylığı tutarını çeyiz parası olarak peşin alan kız çocuğu, iki yıl içinde boşanır ve yeniden hak sahibi haline gelirse kendisine hemen ölüm aylığı bağlanmaz.

İki yıllık sürenin bitimi beklenir. Bir örnek vermek gerekirse 1 Ocak 2019’da evlenerek çeyiz parası alan kız çocuğu 1 Ocak 2020’de boşanıp yeniden hak sahibi haline gelse de, aylık için 1 Ocak 2021 beklenecektir.

Çeyiz parası alan kız çocuğu iki yıl içinde yeniden hak sahibi olsa bile, çeyiz parasının karşılığı süre geçmeden ölüm aylığı alamaz.

Sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üstü vatandaşlara verilen yaşlılık maaşı ne kadar oldu? 65 yaş aylığı kimlere bağlanır? Başvuru şartları neler? Ne kadar ödenir? Başbakan Binali Yıldırım, Bakanlar Kurulu toplantısı sonrasında yaşlılık maaşıyla ilgili de açıklamalarda bulundu.

Başbakan Binali Yıldırım konuyla ilgili ‘600 bin civarında yaşlılık aylığı alan vatandaş var. Yaşlılık aylığını 266 TL’den 500 TL’ye çıkarıyoruz.. İki katına yakın bir artış yapıyoruz.’
dedi.

KİMLER BAŞVURABİLİR?

•  65 yaşını doldurmuş olan,
• Sosyal Güvenlik Kurumundan (SSK, Emekli Sandığı, Bağkur) gelir ve aylık hakkından yararlanmayan,
• Sosyal Güvenlik Kurumu’na prim ödemeyen,
• Muhtaçlık sınırından az geliri olan ve bu durumu valiliklerce ya da kaymakamlıklarca tespit edilen kişiler 65 yaş aylığı almak için başvuru yapabilir.

BAŞVURU ŞARTLARI

• Vatandaşlar öncelikle kaymakamlık veya valiliklere bağlı defterdarlık veya mal müdürlüklerinden başvuru evrakı alacak.
• İl veya ilçe idare kurulu tarafından verilen muhtaçlık kararı belgeleri alacak.
• Alınan belgeler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)-Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü’ne teslim edilecek.
• SGK alınan belgeleri inceleyecek ve yaşlılık maaşı alıp almayacağınıza karar verecek.
• 65 yaş aylığı için başvuruyu yakını tarafından (vasi) yapılması için mahkemeden ‘vasi’lik kararı alınacak.

Sosyal güvencesi olmayan veya alma sürecinde bulunmayan 65 yaş üstü vatandaşlara devlet yaşlılık maaşı veriyor. Yaşlılık maaşı almanın yolu kolaylaştırıldı. Yaşlılık maaşı almaya aday olan kişi daha önce ailesi ile beraber değerlendiriliyordu. Yeni düzenleme ile artık kişiler çocukları ile beraber değil sadece kendisi ve varsa eşi ile değerlendirilecek.

ÜÇ ŞARTI BULUNUYOR

İlk şart 65 yaşını doldurmak. İkincisi, 65 yaşını doldurmuş olan kişinin hiçbir sosyal güvencesinin olmaması. Yani emekli olmayacak ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan dul veya yetim aylığı almayacak. Nafaka alan kişiler de 65 yaş aylığından yararlanamıyor. Üçüncü şart, gelir. Kişi başına düşen gelir 423 liranın altındaysa maaş bağlanıyor.

PARA NEREYE YATIYOR?

İlk ödeme, Türkiye genelinde herhangi bir Ziraat Bankası şubesi tarafından, daha sonraki ödemeler ise Türkiye genelindeki herhangi bir PTT şubesi kanalıyla yapılır. Ödenen aylıklar bir hizmet veya prim karşılığı olmayıp sosyal yardım niteliğinde. Bu aylıklar Mart, Haziran, Eylül, Aralık olmak üzere üçer aylık dönemler halinde ödeniyor. Üç ayda bir ödenen bu aylık 2017 itibarıyla 753 lira (aylık 251 lira).

BAŞVURU NASIL YAPILIR?

• Öncelikle valilik veya kaymakamlıklara bağlı defterdarlık veya mal müdürlüklerinden başvuru evrakları alınacak.
• İl veya ilçe idare kurulu tarafından verilen muhtaçlık kararı belgeleri alınacak.
•  Alınan belgeler ‘SGK-Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü’ne teslim edilecek.
• SGK alınan belgeleri inceleyecek ve yaşlılık maaşı alıp almayacağınıza karar verecek.

65 yaş aylığı için başvurunun yakını tarafından yapılması için mahkemeden ‘vasi’lik kararı alınması gerekiyor.

Hükümet 65 yaş aylığını 500 liraya çıkacaklarının müjdesini verdi, Peki, 65 yaş aylığı nedir ve kimler bu aylıktan yararlanabiliyor detaylarıyla haberimizde…

Halk arasındaki adıyla 65 yaş aylığından herhangi bir geliri olmayan ve 65 yaş üzerinde kadın-erkek vatandaşlar yararlanabiliyor.65 yaş aylığı’, kanunun adından dolayı ‘2022 aylığı’ ya da ‘fakirlik maaşı’ olarak da bilinen yaşlılık aylığından; hiçbir sosyal güvencesi olmayan, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı’ndan. Sadece 65 yaş üzeri olanlar değil; muhtaç, kimsesiz, 18 yaşından büyük engelli kişiler ve bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamış engeli yakını olanlar da ‘engelli aylığı’ adı altında bu imkandan faydalanıyor.

ÜCRETSİZ SAĞLIK HİZMETİ

Yaşlılık aylığı almanın temel kriteri ise muhtaçlık sınırının altında gelire sahip olunması. Bugün için de bu rakam 483 lira. 483 liranın altında geliri olan ve 65 yaşını dolduranlar bağlı oldukları kaymakamlıklardaki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan alacakları muhtaçlık belgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurduklarında yaşlılık maaşı alabiliyorlar. 65 yaş aylığı alanlar aynı zamanda devletin sunduğu sağlık hizmetinden de ücretsiz olarak yararlanabiliyor. Altını bir kere daha çizmekte yarar var, 65 yaş maaşından; emekli maaşı olanlar, nafaka alanlar, dul ve yetim aylığı alanlar, sosyal hizmetlerden harçlık ödeneği alanlar, muhtaçlık sınırının üzerinde geliri olanlar ya da başka bir geliri olanlar yararlanamıyor.

1500 LİRAYA ÇIKIYOR

65 yaş aylığı, 3 ayda bir, senede dört kere ödeniyor. Aylık almaya hak kazananlar 3 ayda bir toplu para alıyor. Bugün için ödenen rakam ise aylık 261 lira, üç aylık da 783 lira. Başbakan Binali Yıldırım, verdiği müjdeyle artık 65 yaş aylığı aylık 500 liraya, üç aylık da 1500 liraya çıkacak. Yeni düzenleme ile 65 yaş aylığı yüzde 90 artırılmış olacak.

Şartları Neler?

•  65 yaşını doldurmuş ve muhtaçlık sınırından az geliri olanlar.
•  SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı’ndan geliri olmayan ve aylık almayanlar.
•  Kanunen bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan.
•  Devamlı geliri olmayanlar.
• 18 yaşından büyük ve vücut fonksiyonlarını yüzde 40 ile yüzde 69 arasında kaybeden özürlü kişiler.
• Kanunen bakmakla yükümlü olunan 18 yaşını tamamlamamış engelli yakını bulunanlar.

Çalışanlar, emekliler, işsizler dikkat! Bu haber herkesi ilgilendiriyor. Devlet kurumları birçok kalemde ödeme yapıyor. Ancak alacağını unutan ya da bunları hiç bilmeyenlerin sayısı çok fazla. İşte çalışana, çalışmayana devletin yaptığı 10 ödeme.

1- 2022 Aylığı

Devlet kurumları vatandaşlar için destek ödemeler yapıyor. Bunlardan biri 2022 aylığı. Sosyal güvencesi olmayan, ekonomik sıkıntılar yaşayan 65 yaş üstü kişilere yaşlılık maaşı veriliyor. Maaşı 484 liranın altında olanlarda buna dahil. Özellikle defterdarlıklara ve mal müdürlüklerine giderek gerekli evraklarla birlikte kaymakamlığa başvuruyorlar. Bu kişilere üç aylık 780 TL ödenek çıkarılıyor.

2- Yetim Aylığı ve Bu Aylığın 24 Katı Kadar Çeyiz Parası

Emekli olan kişi eğer vefat ettiyse bekar kızları yetim aylığı alıyor. Eğer o kızlar evlenirse yetim maaşının 24 katı kadar çeyiz parasına hak kazanıyor. Örneğin aylık 1.000 TL yetim aylığı alan bekar kız evlenirse 24 bin TL çeyiz parası alabiliyor.

3- Engelli ya da Bakıma Muhtaç Kişilere Bakanlara Bakım Parası

Zor şartlarda hasta bakanlara da devlet yardımı var. Devlet, engelli ya da bakıma muhtaç olan kişilerin yanında kalanlara 1.068 TL evde bakım parası veriyor. Bunun için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına başvurmaları yeterli. Ancak bakıma muhtaç olan kişinin gerekli sağlık kuruşundan aldığı raporda ağır engelli yazma şartı bulunuyor.

4- Yolluk Ödeneği

Örneğin Ağrı’dasınız ama tedavi için İstanbul’a gitmeniz gerekiyor. Bu masrafı uçak biletine kadar SGK ödemek zorunda. Yolluk ödeneği şartlara göre değişiyor.

5- Başbakanlık Ödemesi

Sosyal güvencesi olmayan yüzde kırk ve üzeri engelliler, yaşlılar ya da yetim çocuklarına da Başbakanlık Ödemesi var. Bu ödemede kişilere 680 TL’lik aylık bağlanıyor. Muhtaç kişilerin bu maaşı almaları için ya gelirlerinin olmaması ya da gelirlerinin 484 TL’nin altında olması gerekiyor.

6- Ölen Kişinin Yakınına Cenaze Parası

Ölen kişinin 360 gün ödenmiş primi bulunuyorsa, yakınları 594 TL cenaze yardımı alabiliyor.

7- Çalışan SGK’lı Rapor Almışsa Günlük 33 TL Ödeme

Çalışan SGK’lı rapor almışsa günlük 33,82 TL iş görmezlik ödeneği alabiliyor. Bu parayı SGK ödüyor.

8- Anneye Emzirme Parası

SGK anneye, eğer anne sigortalı değilse babaya 149 TL emzirme ödeneği veriyor her doğumdan sonra. Bunun için SGK il müdürlüğüne ya da genel merkezine 5 yıl içerisinde başvurmak yeterli.

9- Doğum Yapan Anneye Çalışmadığı Günlerin Parası Ödeniyor

Doğum öncesi ya da sonrası 112 gün izin kullanan bir anne çalışmadığı günlerin parasını geri alabiliyor. Asgari ücretli çalışan sigortalı bir anneye verilen para; 5 bin 50 TL.

10- Emekli Olamayana Prim Ödemesi

Emekli olmak için gün sayısı yetmeyenler, o güne kadar ödediği primleri basit bir başvuruyla geri alabiliyor.

5510 sayılı Kanunun 57. maddesine göre, sigortalının ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğu, tarihten sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz. İşe girmeden önce yapılan yaş tashihleri geçerli olur.

Bu durumda, mahkeme kararlarında ise;

• Sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden sonra yaş tashihi (düzeltilmesi) yapılmışsa, sigortalılık süresinin başlangıç tarihindeki doğum tarihi (asıl),
• Sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden önce yaş düzeltilmesi için dava açılmış ve düzeltmeye ilişkin mahkeme kararı sigortalılık süresinin başlangıç tarihinden sonra kesinleşmişse, kesinleşme tarihi esas alınacağından, sigortalılık süresinin başlangıç tarihindeki doğum tarihi (asıl), esas alınır.

Nüfus idaresi kayıtlarına hatalı işlenmiş olması nedeniyle yapılan düzeltmelerin, sigortalıların iradesi dışında nüfus idaresince yapılan maddi hataların giderilmesi amacını taşıması nedeniyle, bu hususların belgelenmesi veya mahkeme kararında belirtilmiş olması halinde söz konusu kayıt düzeltmelerinde, düzeltilen yeni kayıt esas alınır.

Yaş Düzeltmesi Nedir, Nasıl Yapılır?

Öncelikle yaş tashihinin mevzuatımızdaki yerine bakmakta fayda bulunmaktadır.

Halk arasında doğun çocuğa önceki çocuğun kimliğinin verilmesi, geç nüfusa yazdırma gibi nedenler ile yanlış doğum tarihleri ile sıkça karşılaşılmaktadır.

Medeni Kanunun Kişisel Durum Sicili başlıklı bölümünde düzenlenen yaş düzeltmesi ancak mahkeme kararı ile olur.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre de kişinin nüfus tescil bilgileri ancak mahkeme kararı ile düzeltilebilir.

Nüfusta doğum tarihi yanlış olan kişinin mahkemeye tescilin düzeltilmesi için dava açması gerekir.

5490 sayılı Kanununa göre yaş düzeltmesi konusunda yetkili mahkeme, yaşının düzeltilmesini isteyen kişinin en son ikamet ettiği yer görevli Asliye Hukuk Mahkemesidir.

Mahkeme gerekirse tıbbi raporlar, kemik yaş testi analizleri, şahitler, belgeler ve diğer delillere bakar, buna göre karar verir. Verilen karar Nüfus idaresince tashihe esas teşkil eder.

Yaş Tashihinin Emekliliğe Etkisi

Peki yaş tashihinin emeklilik koşullarına etki edip etmediği hususunda uygulama nasıldır?

Sosyal güvenlik sistemimizde ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra yapılan yaş tashihleri geçerli kabul edilmemektedir.

Bu durum mevcut 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince olduğu gibi 506 sayılı eski yasa uyarınca da uygulanmıştır.

Buradaki ilk kez sigortalı olunan tarih ilk kez emekliliğe sayılan, yani uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan tarihi ifade eder.

Kısa vadeli sigortalı kollarına tabi olunan çıraklık, aday çıraklık ve stajyer sigortası halleri buna dahil değildir.

Öte yandan ilk kez sigortalı olunmadan önceki yaş tashihleri ise SGK tarafından geçerli kabul edilmektedir.

Yargıtay’ın Kararı Var

Yaş tashihleri emeklilik koşullarına etki edebilecek bir konu olduğundan dolayı sık sık mahkemeye intikal eden bir konu olmuştur.

Yargıtay yaş düzeltmelerinin ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra yapılmış ise sosyal sigortalar yönünden etkili olmadığı konusunda içtihatlar vermiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 14.04.2010 tarih ve 2010/219 K. sayılı kararı sayılı içtihadı, gerek 506 gerekse de 5510 sayılı Yasa yönünden sonradan yapılan yaş tashihlerinin etkili olmadığı yönündedir.

Yargıtay tarafından verilen pek çok kararın benzeri yönde çıktığı görülmektedir (Bakınız: Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, 3869/7700; Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 6171/6223; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 21-316/322; Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 5492/6072; Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, 6666/10299; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 21-34/78; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 10-70/101.)